Το ημερολόγιο ενός αερομοντελιστή: Η DX7 (DSM2) πέθανε... Ζήτω η DX7 (ACCST)!

24-25 Νοεμβρίου 2012

Όπως εύκολα μπορεί να υποθέσει κάποιος και από τον τίτλο στο θέματος παρακάτω θα αναπτύξω πως μετέτρεψα την τηλεκατεύθυνση που έχω - Spektrum DX7 από τεχνολογία εκπομπής DSM2 σε τεχνολογία εκπομπής ACCST.
Χαριτολογώντας, αν θα έπρεπε να βγει ένα διαφημιστικό, κάπως έτσι θα ήταν:

Λίγα λόγια για την ιστορία...

Παρά την ελάχιστη χρήση που έχω στην DX7 μου λόγω ελάχιστων πτήσεων, έχω διαβάσει αρκετά αρνητικά σχόλια για αυτήν που κυρίως εδράζονται στην ξεπερασμένη πλέον τεχνολογία εκπομπής της, ονόματι DSM2.
Κυριότερο πρόβλημα που αναφέρεται είναι το χάσιμο της επαφής μεταξύ πομπού και δέκτη, αποκαλούμενο ως "κλείφωμα". Τα περισσότερα "κλειδώματα" δέκτη εν πτήση οφείλονται στον μεγάλο χρόνο επανασυντονισμού όταν χαθεί στιγμιαία η επαφή πομπού-δέκτη. Ο χρόνος αυτός μπορεί να είναι έως και 5 δευτερόλεπτα χρόνος που εν πτήση είναι τεράστιος και συχνά καταστροφικός. Στον αντίποδα βέβαια υπάρχει η διαδικασία Fail-Safe που έχει η DX7 και η δυνατότητα προσθήκης δορυφόρων δεκτών σε κάθε δέκτη.

Από την άλλη, η συχνότητα μετάδοσης σήματος (frame rate) είναι σχετικά χαμηλή, εξού και η αργή επανασύνδεση σε περίπτωση "κλειδώματος". Μια τάξη μεγέθους θα μπορούσε να ήταν τα περί 50msec.

Αυτό οφείλεται και στην χαμηλή ταχύτητα επεξεργασίας (εργασίας) της DX7 (resolution). Μια τάξη μεγέθους θα μπορούσε να ήταν τα 1024Hz.

Βέβαια όλα αυτά θεωρούνται μειονεκτήματα σήμερα επειδή έχουν βγει τηλεκατευθύνσεις με πολύ ταχύτερη ανάλυση (συχνότητα κύκλων εργασίας) και πολύ υψηλότερη συχνότητα μετάδοσης σήματος και άρα επικοινωνίας με τον δέκτη. Όταν όμως στις αρχές τις δεκαετίας του 2000 κυκλοφόρησε η DX7 με τεχνολογία DSM2 όλα αυτά ήταν απλά... πλεονεκτήματα.

Στην πράξη τα νέα συστήματα μετάδοσης ή πρωτόκολλα επικοινωνίας πομπού-δέκτη συνεπάγονται σχεδόν κανένα "κλείδωμα" δέκτη ή αν συμβαίνουν δεν γίνονται αντιληπτά από τον χρήστη στον πτητικό χρόνο.

Η DX7S που είχε κυκλοφορήσει λίγα χρόνια αργότερα είχε τις διπλάσιες δυνατότητες με ανάλυση 2048Hz και σχεδόν 25ms ενώ η DX7S τεχνολογίας DSMX που κυκλοφόρησε πριν 1-2 χρόνια (σχεδόν 10 μετά την πρώτη DX7 που έχω κι εγώ) έχει ακόμη την ίδια ανάλυση 2048Hz αλλά βελτιωμένη μετάδοση με 11ms.

Λίγα λόγια για την επιλογή μου...
Προσωπικά είχα κι εγώ κάποιες ελάχιστες εμπειρίες "κλειδώματος" δέκτη στον ελάχιστο χρόνο πτήσεων που έχω. Όμως δεν μπορώ να κατηγορήσω το DSM2 μιας και σε όλες τις περιπτώσεις δεν χρησιμοποιούσα γνήσιους δέκτες Hobby Horizon ("μαμά" εταιρεία του brand name "Spektrum"). Διαθέτω μόνο απομιμήσεις του AR6200 και συμβατούς με DSM2 - κινέζικοι όλοι!
Ο κύριος λόγος λοιπόν που είπα να κάνω την μετατροπή της DX7 ήταν ακριβώς η αδυναμία μου να βρω και να αγοράσω γνήσιους ξεπερασμένους δέκτες DSM2 που συν τοις άλλοις είναι και πανάκριβοι (έως και €80 ο ένας AR7000). Και δεν ήθελα να επενδύσω άλλο στην DX7.
Ακόμα κι αν έστελνα την DX7 στην Horizon Hobby για αναβάθμιση από DSM2 σε DSMX θα μου κόστιζε περίπου €100 και αυτό αν το δεχόταν η HH (αναβαθμίσεις κάνει μόνο στα Αμερικάνικα module των 21,2dΒm και όχι στα Ευρωπαϊκά των 19,1dBm).
Ψάχνοντας στο διαδίκτυο και μιλώντας με άλλους αερομοντελιστές βρήκα την εταιρεία FrSky η οποία διαθέτει και εξωτερικά και εσωτερικά module μετάδοσης. Κυρίως με εντυπωσίασε το γεγονός της ύπαρξης εσωτερικών module, μιας και οι πιο γνωστές εταιρείες του χώρου έβγαζαν μόνο εξωτερικά module που κουμπώνουν σε θέσεις για module που διαθέτουν άλλες τηλεκατευθύνσεις, συνήθως πιο ακριβές και περισσότερων καναλιών.
Αρχικά κοίταξα το V8HT, όμως παρατήρησα πως ήδη έχει καταργηθεί κι έχει αντικατασταθεί από το DHT που επιπλέον του προηγούμενου προσφέρει και τηλεμετρία. Αναλυτικότερα, πρόκειται για εσωτερικό module 8 καναλιών με ανάλυση εργασίας 3072Hz και συχνότητα εκπομπής μικρότερη από 11ms.

Το συνολικό κόστος της προσθήκης του DHT στην DX7 δεν θα ξεπεράσει τα €40 συμπεριλαμβανομένου ενός δέκτη 8 καναλιών, όσο δηλαδή είναι και το μέγιστο εκπομπής του DHT.

Το επιπλέον κανάλι μπορεί να αξιοποιηθεί από κάποιο όργανο μέτρησης στο μοντέλο όπως αυτό ελέγχου της τάσης της μπαταρίας ή αν πάμε σε δέκτες με διπλή λειτουργία οι μετρήσεις (απαιτούν την αγορά ειδικού επιπλέον εξοπλισμού - αισθητήρες της FrSky) μπορούν να μεταδίδονται σε σύστημα τηλεμετρίας (ηχητική μέσω του biper πάνω στο module και οπτική μέσω επιπλέον FrSky οθόνης που πωλείται ξεχωριστά).
Εγώ δεν αξιοποίησα προς το παρόν την τηλεμετρία (λόγω διαθεσιμότητας άλλου συστήματος τηλεμετρίας - QUANUM v.3) και γι αυτό χρησιμοποιώ αποκλειστικά τους δέκτες V8FR-II HV (βλ. παραπάνω εικόνα) που δεν έχουν τηλεμετρία.

Η κατασκευή...
Το μόνο που μας έλλειπε για να ξεκινήσουμε την κατασκευή ήταν ένας διακόπτης mini on-on 2 θέσεων και 2 σειρών, δηλαδή με 6 pin, όπως αυτός που φαίνεται παρακάτω. Φυσικά και λίγο καλώδιο, που μιας και θα κόλλαγε στον διακόπτη και θα δούλευε στο σύστημα σε ζευγάρια επέλεξα τα μονόκλωνα έγχρωμα καλώδια από μια τυπική πλεξούδα δικτυακού καλωδίου RJ45.
Ο διακόπτης αυτός μαζί με το λευκή κουκούλα του μου στοίχισε €4!!! Σε ελληνικό κατάστημα βέβαια... αγιογδύτες! Είναι λέει κολοσσιαίας ποιότητας...

Τα καλώδια γυμνώθηκαν και άρχισαν να κολλιούνται κατά ζεύγη...

...ένα χρώμα σε κάθε ζεύγος pin.

Μπήκαν και θερμοσυστελλόμενα...

...και η τελική εικόνα του διακόπτη ήταν αυτή.

Σκοπός ήταν το κόκκινο είναι να πάει στο DSM2 το πράσινο να πάει στο ACCST και το μπλε να δέχεται σήμα και ρεύμα από την κάρτα προγραμματισμού της DX7.

Επόμενο βήμα ήταν να ανοίξουμε την DX7. Η όλη εργασία θα γίνει πάνω στην φελιζολένια θήκη της που διατηρώ ακόμα και χρησιμοποιώ ως εσωτερικό του κουτιού της.

Η τηλεκατεύθυνση διατηρείται σε άψογη κατάσταση κι έχουν τοποθετηθεί καλύμματα οθόνης και νέα μπλε stick καθώς και μπλε στήριγμα και μπρος και πίσω.

Ξάπλωσα την DX7 μπρούμυτα μέσα στην θήκη της και για προστατευθούν stick διακόπτες και εμπρός στήριγμα η βάση τοποθετήθηκε πάνω σε φελιζολένιους αποστάτες.

Αφαίρεσα τις βίδες και το καπάκι της μπαταρίας. Έχει τοποθετηθεί Hyperion LiFe μπαταρία 3S 9,9V 2100mAh με ειδικό καλώδιο προσαρμογής.

Η DX7 που έχω είναι της γνωστής τ/κ-μάνας χώρας Μαλαισία! Ακόμα δεν έχω καταλάβει τι ξεχωρίζει τη Ε version από τις άλλες, αν και μάλλον αναφέρεται στην έκδοση του firmware που έχει εργοστασιακά φορεμένο πάνω της.

Το φούσκωμα που φαίνεται στην μπαταρία είναι αποτέλεσμα ενός και μόνο κύκλου φόρτισης - αποφόρτισης που έκανα στον φορτιστή IMAX B6+ που είχα. Περιττό να πω πως αμέσως μετά τον έδωσα με συνοπτικές διαδικασίες...

Η πρώτη εικόνα της Dx7 από το εσωτερικό της ήταν τρομακτική! Που θα μπούνε όλα αυτά που έχει το DHT;

Επόμενη εργασία να εντοπίσουμε τα σημεία από τα οποία θα πάρουμε ρεύμα, γείωση και σήμα. Τα 19,1dBm που βλέπουμε δηλώνουν συσκευή με μειωμένη εμβέλεια μεν με ευρωπαϊκή καταγωγή όμως! Βέβαια...

Τα χρώματα μιλάνε από μόνα τους. Κάτω από το PPM που είναι το σήμα διακρίνεται ένα 21,2dBm που προδίδει κλεμμένη φωτογραφία από αμερικάνικη συσκευή μεγαλύτερης εμβέλειας εκπομπής. Λένε...

Επόμενη εργασία ήταν να αφαιρέσω τελείως το καπάκι της DX7 για να εργάζομαι καλύτερα πάνω της.

Με την ευκαιρία να δούμε και την ασφάλεια της DX7 παλαιού τύπου 3Α που συνήθως καίγεται όταν συνδεθεί ανάποδα η μπαταρία. Σύνηθες...

Προσπαθώντας να αποβάλω τον φόβο μου πως τελικά δεν θα εύρισκα χώρο για να βάλω το DHT...

...ξαφνικά ανακάλυψα πως η Horizon Hobby είχε προβλέψει και για αυτό! Ακριβώς κάτω από την πλάκα εκπομπής που εδράζεται το module DSM2 βρήκα άφθονο χώρο. Ουφ...

Μια αναμνηστική φωτογραφία λίγο πριν την επέμβαση για να μας θυμίσει το "πριν"...

...και βουρ! Αφαίρεσα τις βίδες που συγκρατούσαν την πλάκα εκπομπής στην θέση της και ιδού... κανένας φόβος πλέον ούτε για χώρο ούτε για τυχόν επαφές που δεν πρέπει να αγγιχτούν.

Το DHT βγήκε από το σακουλάκι του, ελέγχθηκε πως έχει τον σωστό χρωματισμό και βάρος...

...και τοποθετήθηκε στην θέση του!

Θα μπορούσε να πει κανείς πως ακόμα και η εσοχή στο μαύρο πλαστικό τοίχωμα του σώματος της DX7 είχε προβλεφθεί ειδικά για αυτόν τον λόγο: να περάσουν από μέσα τους τα καλώδια του DHT.

Μια πρόχειρη τοποθέτηση της πλάκας εκπομπής της DX7 πάνω από το DHT μας επιβεβαίωσε πως δεν θα υπήρχε πρόβλημα στην τοποθέτησή του εκεί.

Καιρός να δοκιμάσουμε και το που θα μπούνε και οι διακόπτες. Αρχή με τον ογκοδέστερο διακόπτη επιλογής συστήματος εκπομπής...

...κι αργότερα του συστήματος μετάδοσης του DHT: μονής (1-WAY) ή διπλής (2-WAY) ενεγρείας, δηλαδή χωρίς ή με τηλεμετρία και μια θέση για αναβάθμιση του firmware του (FW).

Αφού βεβαιώθηκα πως οι διακόπτες δεν θα ακουμπάνε πουθενά και δεν θα εμποδίζουν εκεί ξεκίνησα να ανοίγω τρύπες...

...και σε λίγο και οι δύο διακόπτες ήταν στην θέση τους. Ευτυχώς το πλαστικό της DX7 αν και αρκετά σκληρό, κόβεται σαν βούτυρο από ένα τρυπάνι.

Αυτό το μικρό πλακάκι που εδώ βλέπουμε την πίσω όψη του που θα πάταγε στο εσωτερικό της πλάτης της DX7...

...από μπροστά φέρει το led-άκι ένδειξης λειτουργίας του συστήματος και το κουμπί συντονισμού (bind). Κινεζιές...

Ένα μικρό φάγωμα του σώματος της DX7 θα με βοηθούσε να στερεώσω την ανωτέρω πλάκα του DHT στην θέση του.

Αφού έκανα πολλές δοκιμές με το μάτι περισσότερο, άνοιξα τις τρύπες που απαιτούν και οι περαστές βίδες στερέωσης και τα διακόπτης και led...

...και τέλος στερέωσα όπως έπρεπε την πλακίτσα. Φαίνεται εδώ η υποδοχή (αρσενικό) από το καλωδίωση που πάει στον διακόπτη 1-W,2W,FW. Επίσης εδώ βλέπουμε πως οι περαστές βίδες περισσεύουν μερικά χιλιοστά και πως τελικά δεν χρειαζόταν τόσο πολύ φάγωμα ούτε του σώματος της DX7 ούτε της πλάκας. Μάτια...

Το τελικό αποτέλεσμα ήταν ικανοποιητικό. Το κουμπί συντονισμού δεν έβρισκε πουθενά και είχε την επαναφορά που χρειαζόταν. Το δε led-άκι μάλλον θα εγχέει το φως του συμμετρικά. Θα δούμε...

Και ξεκινάμε τις κολλήσεις. Το κόκκινου χρώματος ζευγάρι καλωδίων από τον διακόπτη κολλιέται με τα καλώδια που έρχονται από το DHT. Κόκκινο με κόκκινο (ρεύμα) και κίτρινο με ασπρο-κόκκινο (σήμα - PPM). Φαίνεται και το μαύρο καλώδιο του DHT στον αέρα.

Βαθιά ανάσα και με αποφασιστική κίνηση κόβω το καλώδιο της DX7 τραβώντας το να βγει έξω όσο γίνεται μεν αλλά με προσοχή. Είναι σημαντικό να έχουμε περίπου 3-4cm καλωδίου και από τις δυο μεριές - κόβουμε κάπου στη μέση.

Το βλέπετε; Δεν θα το ξαβαδείτε! Αναμνηστική φωτογραφία καταγραφής του ID του.

Παίρνουμε ένα μικρό καλωδιάκι και το κάνουμε Υ. Κολλάμε την βάση του Υ στο μαύρο καλώδιο της γείωσης (ή ουδέτερου ή αρνητικού πόλου αν θέλετε) και το έχουμε σε αναμονή.

Κολλήσεων συνέχεια και τώρα κολλάμε το πράσινου χρώματος ζεύγος καλωδίων του διακόπτη στα καλώδια που πάνε πάνω στην πλάκα μετάδοσης δηλαδή ατο DSM2. Κόκκινο στο πράσινο...

...και κίτρινο στο ασπρο-πράσινο. Το μαύρο καλώδιο περιμένει...

ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΟΣΟΧΗ!!! SOS!!! Κάθε στοίχος από τα pin του διακόπτη πρέπει να πάρει το ίδιο πράγμα: είτε ρεύμα είτε σήμα. Αν τα βάλουμε άλλα 'ντ' άλλων... καλυνήχτα! Στην φωτογραφία βλέπουμε πως έχω βάλει το κόκκινο και το πράσινο καλώδιο (που νωρίτερα είχα δώσει τα ρεύματα - κόκκινα καλώδια DHT και DX7) στον αριστερό στοίχο. Άρα και το ασπρο-μπλε καλώδιο που πηγαίνει επίσης στο μεσαίο pin του αριστερού στοίχου πρέπει να πάρει ρεύμα κι αυτό. Αν το θέλαμε πιο όμορφο το σχήμα θα έπρεπε να είχαμε βάλει και το συμπαγές μπλε χρώματος καλώδιο κολλημένο στο άλλο pin. Πλέον είναι αργά για αλλαγές...

Έχοντας καταλάβει τώρα τι πρέπει να κολλήσουμε κάνουμε και τις τελευταίες κολλήσεις. Κόκκινο στο ασπρο-μπλε και κίτρινο στο μπλε. Έτσι τώρα έχουμε όλα τα ρεύματα κι όλα τα σήματα κολλημένα σωστά στον διακόπτη.

Τα κόκκινο και κίτρινο καλώδιο έρχονται από την πλάκα προγραμματισμού της DX7.

Ήρθε η ώρα για το Υ με τα μαύρα καλώδια. Πρώτα το καλώδιο που έρχεται από την πλάκα προγραμματισμού...

...ωραία παχιά και στιβαρή κόλληση! Και αυτή η κόλληση έγινε στον αέρα, παρακαλώ!

Και η τελευταία και πανηγυρική κόλληση! Όλα τα μαύρα καλώδια είναι πλέον κολλημένα μαζί και μόνιμα.

Μια πανοραμική φωτογραφία με όλες τις κολλήσεις...

...και μιας και ο λόγος για πανηγυρικές φωτογραφίες εδώ το εργαστήριο "μαϊμουδιάσματος" της DX7.

Ξεχάσαμε να βάλουμε την κεραία. Μετά από επισταμένη έρευνα και πολλές δοκιμές καταλήξαμε στο σημείο που φαίνεται παραπάνω.

Η τρύπα...

...το χρυσαφί πως-το-λένε-αυτό...

...και η κεραία στην θέση της! Υπέροχα!

Επόμενο βήμα: το βόλεμα όλων των καλωδίων σε θέση που να μην ενοχλεί το κλείσιμο της DX7.

Απαραίτητη η χρήση λαβίδας και η περίσσεια υπομονής.

Κι επιτέλους το καπάκι μπήκε μπήκε στην θέση του! Όμως κάπου στο μέσο του αισθάνομαι μια αντίσταση...

...που μάλλον οφείλεται στην περίσσεια από τις περαστές βίδες που έχω στην πλακίτσα συντονισμού του DHT. Λογικά η πλάκα αυτή βρίσκεται πάνω από το σημειωμένο με κόκκινο Χ στην παραπάνω φωτογραφία, οπότε και να ακουμπάει εκεί δεν υπάρχει πρόβλημα.

Ξεκινάμε το βίδωμα με προσοχή μήπως ακούσουμε ή αισθανθούμε κάτι...

...και σιγά σιγά η DX7 κλείνει...

...από όλες τις πλευρές...

...μια χαρά!

Νομίζω το αποτέλεσμα είναι ζηλευτό!

Άλλη μία μιας και η DX7 πλέον είναι για χόρταση!!!

Βάζουμε και την μπαταρία στην θέση της... θέλει λίγη προσπάθεια αυτό.

Όλα στην θέση τους...

...χωρίς να ενοχλεί τίποτα.

Και η ώρα της αλήθειας: Η DX7 ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΚΑΙ ΠΑΛΙ!!!

Και ως DSM2... (παρατηρήστε το δεξί διακοπτάκι που κοιτά προς τα μέσα)

...και ως ACCST (παρατηρήστε το δεξί διακοπτάκι που κοιτά προς τα έξω).

Ιδού κι ένα video που δείχνει πως γίνεται η μετάβαση από το ένα σύστημα στο άλλο...

...εδώ η δοκιμή ως DSM2

...κι εδώ η δοκιμή ως ACCST.

Επόμενο βήμα η προσαρμογή της θήκης της DX7 στο κουτί της.

Η κεραία δεν χρειάστηκε καμία διόρθωση. Ίσα ίσα που μπορώ να πως έτσι πάτησε και καλύτερα μέσα στη θήκη της. Όμως τα νέα μικρά διακοπτάκια έβρισκαν και χρειάστηκε να κόψω λίγο από το φελιζόλ.